W dniach od 10 do 13 lutego 2009 r. w miejscowości Zwartowo na Pomorzu odbyły się pierwsze ekumeniczne warsztaty dla kapelanów więziennych, w których udział wzięli duszpasterze więzienni z kościołów: rzymskokatolickiego, prawosławnego, chrześcijan baptystów i ewangelicko-augsburskiego. Wśród uczestników konferencji zorganizowanej przez Centralny Zarząd Służby Więziennej znaleźli się: ks. Piotr Mendroch, ks. Marcin Orawski, ks. Ryszard Pieron, ks. Artur Woltman i ks. Piotr Janik.
Otwarcia warsztatów dokonał mjr Tomasz Głowik (CZSW) i ks. Piotr Janik (naczelny kapelan więziennictwa), który wskazał na wartości biblijno-katechetyczno-psychologiczne, które bliskie muszą być w kapelańskiej służbie każdemu, kto spotyka się z „ludźmi złamanego życia” i odniósł je do swej służby po obu stronach więziennego muru. Prowadzącymi warsztaty tematyczne w trzech ekumenicznie dobranych grupach byli zaproszeni specjaliści – z katechetyki ks. dr Adrian Korczago (Kościół Ewangelicko-Augsburski), z biblistyki – ks. dr hab. Bogdan Wiktor Matysiak (Kościół Rzymskokatolicki) i terapii – kpt. Elżbieta Prażmowska (przedstawiciel więziennictwa). Podsumowania zajęć dokonał płk Kajetan Dubiel (dyrektor biura penitencjarnego CZSW), ks. Piotr Janik i mjr Tomasz Głowik.
Modlitwa Pańska była naszym wspólnym głosem wypowiedzianym w stronę Wszechmogącego, który nas do służby powołał i w niej postawił jako swoje sługi.
ks. Piotr Janik
Refleksje uczestników
ks. Tomasz Źwiernik (rzymskokatolik):
„Effatha”… To słowo kiedyś usłyszał głuchoniemy gdzieś w Dekapolu. Wróciło mu słuch i dar mowy… Powróciło ono i do mnie w Liturgii Słowa, gdy 13 lutego stawałem przy Chrystusowym Ołtarzu. To nie przypadek… – pomyślałem. Ostatniego dnia pobytu w Zwartowie, a jakże 13 lutego, w ramach kurso-konferencji kapelanów więziennych trzech Kościołów chrześcijańskich, uświadomiłem sobie, że Jezus dotknął mnie i moich braci w tej szczególnej wspólnocie, tym samym Słowem, które “uszy otwiera, więzy języka rozwiązuje”, tak że mogliśmy „prawidłowo mówić”. Gdy jechałem nie wyobrażałem sobie, że mogę doświadczyć tak wiele, od tak niewielu… Było nas 29. Dziś dziękuję Bogu, że już nigdy nie będę taki, jak przed Spotkaniem. Wróciłem obdarowany z kolejnym doświadczeniem Słowa, które staje się Ciałem w mojej codzienności. Z większą nadzieją w sercu, że każdy kapelan Słowo „effatha” może skutecznie zanieść w kryminalne pejzaże, i że Ono wszystkich może, jako zdrowych przywrócić światu. Wszakże przekonuję się o tym na własnej skórze… Pozdrawiam Was Bracia w Chrystusie!”
ks. Aleksander Konachowicz (prawosławny):
„Warsztaty „zawartowskie”, bo tak je nazywam, to nowa, bardzo trafiona forma pomocy kapelanom wszystkim wyznań niosącym odpowiedzialną posługę wśród osadzonych. Kierownictwo Centralnego Zarządu Więziennictwa niezmiernie dużo uwagi poświęca trudnej pracy duszpasterskiej kapelanów. Ale przeprowadzone w Ośrodku Szkoleniowym w Zawartowie warsztaty biblijno-katechetyczno-terapeutyczne, to naprawdę strzał w dziesiątkę. Doskonałe przygotowanie i znajomość przekazywanej tematyki przez znakomicie przygotowanych do tego fachowców – to nie tylko znaczne wzbogacenie swojej własnej wiedzy, ale przede wszystkim raj dla duszy. Te wykłady nie nudzą , a pobudzają do intensywnego myślenia i działania. Jako kapłan, mogę się tylko nisko pokłonić wszystkim organizatorom tego spotkania za włożony ich ogromny trud. Przekazana tutaj wiedza jest nie tylko przydatna w kontakcie z osadzonymi, ale wiele jej elementów można stosować w codziennej pracy duszpasterskiej na parafii. Oby tego typu spotkań było więcej. A braterski i iście ekumeniczny charakter owego spotkania – to konkretny przekaz niezwykle ważnych doświadczeń i niespotykanie trudnych duszpasterskich sytuacji, jakie mogę spotkać „za zamkniętą bramą”.”
ks. Ryszard Pieron (luteranin):
„Pomijając uciążliwość 13 godzinnej podróży pociągiem do Zwartkowa, muszę stwierdzić, że zaproponowany program, narzucony ekumeniczny podział na grupy warsztatowe zaskoczył mnie bardzo pozytywnie. Wspólne ekumeniczne / zatem różne / interpretowanie znanych historii starotestamentowych, zajęcia katechetyczne, które nie koniecznie realizuje się tylko z dziećmi i zajęcia z profesjonalnym terapeutom każdemu nauczycielowi, księdzu, kapelanowi więziennemu, wychowawcy są niezależnie od wieku i pozycji jaką piastuje, potrzebne. Ja byłem szczególnie zainteresowany spotkaniami z psychologiem i terapeutom, bo w pracy z osadzonymi w poszczególnych zakładach karnych, wiedza jak rozmawiać i ukierunkowywać rozmowę na co zwracać uwagę, jest szczególnie niezbędna i wydaje się, że ciągle posiadam jej za mało. Przekonany jestem, że to czego dowiedziałem się na zajęciach terapeutycznych przydatne będzie także w mojej parafialnej pracy. Podobnie z wiedzą jaką zdobyłem uczestnicząc w zajęciach katechetycznych i biblijnych. Wiedza zdobyta podczas szkolenia w Zwartkowej przydała się już podczas organizowanego spotkania młodzieżowego regionu kluczborskiego, podczas którego niektóre pomysły zajęć katechetycznych zdobyte -przywiezione z zajęć warsztatowych zostały wykorzystane.”
ks. Tomasz Sękowski (rzymskokatolik):
„Choć w duszpasterstwie więziennym pracuję już 16 lat, to jednak dopiero drugi raz w życiu byłem na konferencji ekumenicznej kapelanów więziennych różnych wyznań chrześcijańskich. I za każdym razem w sposób bardziej namacalny przekonuję się, że takie spotkania powinny
być organizowane regularnie i często. Po to, abyśmy się lepiej poznawali, abyśmy się wyzbyli strachu przed sobą wzajemnie, abyśmy się od siebie uczyli nowego spojrzenia na człowieka przebywającego w izolacji, na człowieka, z którym tak mocno identyfikuje się nasz Pan, Jezus Chrystus. Jestem wdzięczny Organizatorom, jestem wdzięczny Wam, Bracia, którzy tworzyliście niezapomnianą atmosferę tych dni. Księże Piotrze, dziękuję za już i proszę o jeszcze!”
ks. Artur Woltman (luteranin):
„Ekumeniczna kursokonferencja w Zwartowie okazała się dobrym doświadczeniem. Wielu uświadomiło sobie że i inni działają z podobnym zaangażowaniem i nastawieniem w duszpasterstwie więziennym. Wspólnie szukaliśmy materiałów biblijnych, które mogłyby posłużyć w naszej pracy, wspólnie uczyliśmy się aktywizujących metod katechetycznych, które nie tylko mają na celu zachęcić do dialogu naszych podopiecznych ale i od nas wymagają olbrzymiego zaangażowania. Dzięki warsztatom na temat terapii uzależnień wspólnie poznawaliśmy mechanizmy powstawania uzależnień.”
Piotr Czerwiński (baptysta):
„Podczas konferencji w Zwartowie dla kapelanów więziennych nabyłem wiedzę pomocną w duszpasterstwie wśród osadzonych. Atmosfera sprzyjała nawiązaniu dobrych relacji pomiędzy braćmi różnych denominacji. Sądzę, ze cenne wskazówki oraz praktyczne zajęcia prowadzone przez dobrze przygotowanych wykładowców będą owocowały w pracy z osadzonymi. Na pewno takie spotkania są dobrą okazją do wymiany doświadczeń pomiędzy kapelanami. Dziękuję za umożliwienie przedstawicielom Kościoła Chrześcijan Baptystów uczestnictwa w tej konferencji.”